تفاوت سوله خرپا و تیرورقی

آیا می‌دانید که سوله خرپا چیست یا اینکه سوله تیرورقی چه کاربردی دارد؟ تفاوت اصلی سوله خرپا و تیرورقی در چیست؟ سوله خرپا و سوله تیرورقی دو نوع سوله مختلف بوده که هر کدام دارای اسکلت، کاربرد و ویژگی‌های منحصربه‌فرد هستند. در فرآیند ساخت سوله‌های تیرورقی، همان‌طور که از نام آن پیدا است از تیرورق بهره‌گیری می‌شود. تیرورق، آهنی بوده که در سایز غیرمتعارف از جوش دادن ورق تولید خواهد شد. به منظور ساخت سوله‌های خرپایی نیز از سازه‌های خرپایی استفاده می‌شود، البته این که برای سوله بخواهیم از تیرورق یا خرپا استفاد کنیم وابسته به نکات فنی و اقتصادی بسیار زیادی است. در ادامه این راهنما ضمن آشنایی بیشتر با این سوله‌ها، با تفاوت سوله خرپا و تیرورقی نیز آشنا خواهیم شد.

بررسی تفاوت سوله خرپا و تیرورقی

پیش از هر چیزی لازم است بدانید که سوله نوعی سازه فلزی صنعتی بوده که دارای دهانه‌های بزرگ و سقف شیب‌دار، قوسی و… است. سوله‌ها مطابق استانداردهای مهندسی تولید شده و تحت عنوان Gable Bents یا Ridge Bents مشهور هستند. این سوله‌ها در انواع مختلف با کاربردهای متفاوت ساخته می‌شوند؛ به طوری که در حوزه صنعت، تولید و انبار نقش پررنگی را ایفا می‌کنند.

سوله‌ها به طور کل از اجزای مختلفی ازجمله: ستون، ستون وال پست، پرلین، پیچ و مهره، سایه‌بان، نبشی سینه‌بند، فریم، سگراد، استرات و… تشکیل می‌شوند. توجه داشته باشید که طراحی و ساخت سوله یک کار دقیق و تخصصی بوده و باید توسط افراد خبره در این زمینه صورت پذیرد، البته عوامل مختلفی در طراحی سوله‌ها تأثیرگذار هستند که عدم توجه به آن‌ها سبب وارد شدن خسارات اقتصادی جبران‌ناپذیر و تضعیف استحکام و پایداری سازه خواهد شد.

به منظور مقایسه سوله تیرورقی و خرپایی باید در نظر داشته باشیم که سوله‌ها با در نظر گرفتن ساختار آن‌ها، تفاوت‌ و تشابه‌هایی با یکدیگر دارند. در واقع تفاوت سوله‌ها سبب تفاوت کاربری این سازه‌های فلزی می‌شود. به طور کل می‌توان سوله‌ها را از طریق روش‌های یو بی ام و تیرورقی تولید کرد.

تفاوت سوله خرپا و تیرورقی از لحاظ وزن

سوله‌ها به منظور پایداری بیشتر و وزن سبک‌تر با استفاده از ورق‌های فولادی تولید می‌شوند. اگر بخواهیم تفاوت سوله خرپا و تیرورقی را عمیقاً مورد بررسی قرار دهیم باید بگوییم که سوله‌های تیرورقی در مقایسه با سوله‌های خرپا نسبتاً قدیمی‌تر بوده و وزن آن‌ها نیز سنگین‌تر است. دلیل اصلی سنگین بودن سوله تیرورقی این است که در ساختار این سوله‌ها اسکلت فلزی، فولاد، فاصله زیاد بین قاب‌ها، به‌کارگیری ستون و تیر بیشتر و… وجود دارد.

در حالی که در ساختار سازه‌های فلزی خرپا از پروفیل استفاده شده و وزن آن‌ها نسبت به سازه تیرورقی بسیار سبک‌تر است. در ادامه به منظور درک بهتر این موضوع با دو مدل مختلف خرپا آشنا خواهیم شد:

شیب‌دار

به منظور ساخت سقف شیب‌دار می‌توان از خرپاهای متشکل از نبشی و مقاطع T بهره‌گیری کرد. لازم به ذکر است که در مدل شیب‌دار این سوله‌ها نسبت دهانه و عمق ۵ تا ۱۰ برای دهانه ۲۰ متری در نظر گرفته می‌شود.

تخت

مدل تخت سوله‌های خرپایی برای ساخت سقف مسطح مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور معمول عمق نسبت به تیرهای تک و تیرورق بیشتر خواهد بود. علاوه بر این، در سوله خرپایی تخت برای دهانه ۱۰۰ متری نسبت دهانه و عمق ۱۵۰ تا ۲۰۰ در نظر گرفته می‌شود.

تفاوت سوله خرپا و تیرورقی از لحاظ فوندانسیون

در بحث تفاوت سوله های خرپایی و تیرورقی از لحاظ فونداسیون لازم به ذکر است که هنگام ساخت سوله‌های خرپایی، قاب‌های سوله با فواصل ۳ متری در کنار یکدیگر قرار داده می‌شوند. این نوع چیدمان سبب می‌شود تا سازندگان به میلگردهای ضخیم احتیاجی نداشته باشند و همچنین نیروی سازه موردنظر به صورت یکسان پخش ‌شود. در حالی که در سوله‌های تیرورقی قاب‌ها با فاصله ۶ متری از همدیگر چیده شده و پی با شناژ به صورت تک متصل خواهند شد.

مزیت‌های سوله خرپایی

به منظور درک بهتر تفاوت سوله خرپا و تیرورقی خوب است که مزیت‌های هر یک از این سازه‌ها را بدانیم تا بتوانیم این دو سوله را بهتر با هم مقایسه کنیم. در ادامه با مزایای استفاد از سوله‌های خرپایی آشنا خواهیم شد:

• مصرف فولاد به اندازه کم‌تر
• استفاده بهینه از فضا
• به‌کارگیری بهترین نوع متریال و بالا بودن کیفیت سازه
• استحکام و پایداری بسیار بالا
• عدم وجود محدودیت در قسمت دهانه و ارتفاع سوله
• قیمت مقرون‌به‌صرفه
• اجرا و نصب با سرعت بالا
• امکان جابه‌جایی بدون نیاز به دمونتاژ
• طراحی با انواع مختلف اشکال هندسی و زیبایی بیشتر
• معماری خاص و انعطاف‌پذیر
• وزن سبک‌تر و مقاوم در برابر زلزله

مزیت‌های سوله تیرورقی

• امکان کار با جرثقیل‌های سقفی
• برخورداری از قابلیت بازیافت قطعات
• فراهم بودن امکان ساخت سازه‌ها به صورت طبقاتی

نکته!

لازم به ذکر است که هر دو سازه تحمل وزن جرثقیل را دارند؛ بنابراین می‌توان هردوی آن‌ها را با کمک جرثقیل نصب کرد. همان‌طور که گفته شد تفاوت سوله خرپا و تیرورقی در ظاهر نیز مشهود است؛ چرا که در سوله‌های خرپا می‌توان انواع اشکال هندسی مختلف را پیاده کرد؛ اما سوله تیرورقی تنها به صورت قوس‌دار و شیب‌دار ساخته خواهد شد.

تفاوت سوله خرپا و تیرورقی از لحاظ پوشش سقف

به طور کل پوشش سقف سوله خرپا به ۲ صورت نورگیر و پوشانه‌های مسدودکننده نور انجام می‌شود. تفاوت دو پوشش مذکور در ورق پلی کربنات، شیشه، ساندویچ پانل، ورق گالوانیزه، ورق پی وی سی و… مشهود است. در سازه‌های تیرورقی عموماً به منظور پوشش سقف از ورق‌های گالوانیزه یا ساندویچ پانل استفاده خواهد شد.

سخن پایانی

با روشن شدن تفاوت سوله خرپا و تیرورقی، چنانچه قصد ساخت یک سوله ایمن، استاندارد و زیبا را دارید که از همه نظر قیمت مناسب‌تری داشته باشد، پیشنهاد ما این است که سوله خرپایی را مدنظر قرار دهید. با در نظر گرفتن افزایش قیمت فولاد، محدودیت ساخت و همچنین وزن سنگین سازه‌هایی مثل تیرورقی، استفاده از این مدل‌های سنتی به هیچ‌وجه مقرون‌به‌صرفه نخواهد بود.

حتی اگر بخواهیم سوله‌های تیرورقی و خرپایی را از نظر ظاهر با یکدیگر مقایسه کنیم، باید بگوییم که سوله‌های خرپایی در طراحی از انعطاف‌پذیری بیشتری برخوردار هستند؛ در نتیجه می‌توان آن‌ها را با ظاهری متفاوت و زیباتر ساخت. در صورتی که این موضوع در سوله‌های تیرورقی با محدودیت مواجه می‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر پیشنهاد می کنیم مقاله سوله خرپایی چیست را مطالعه نمایید.

 

سوالات متداول

آیا سوله تیرورقی همان سوله دست دوم است؟

اکثر سوله‌های دست دومی که امروزه در بازار وجود دارند از نوع تیرورقی هستند. در واقع این‌ها همان سوله‌های تیرورقی قدیمی هستند که در گذشته مورد استفاده قرار می‌گرفتند و امروزه به دلایلی به عنوان سوله دست دوم به فروش می‌رسند. یکی از دلایل اصلی فروش سوله‌های تیرورقی به عنوان سوله‌های دست دوم، جایگزینی آن‎‌ها با سوله‌های سبک وزنی مثل، خرپایی است.

کاربرد سازه‌های خرپا چیست؟

سازه‌های خرپا در مقایسه با سازه‌های تیرورقی مصارف بیشتری دارند. از این سوله‌ها می‌توان برای ساخت سازه‌های ورزشگاهی، صنعتی، سردخانه‌ها، ساختمان انبارها، گاوداری‌ها، خطوط تولید، استخر، اسکان‌های اضطراری و… استفاده کرد.

تفاوت سوله خرپا و تیرورقی از نظر اقتصادی چیست؟

اصلی‌ترین تفاوت، قیمت تمام شده این دو سازه است. سوله‌های خرپایی به علت مواد اولیه مصرفی و نحوه ساخت تا حدود ۳۰ درصد در مقایسه با سوله‌های تیرورقی ارزان‌تر خواهند بود. ناگفته نماند که در مقایسه با سوله تیرورقی بسیار سریع‌تر ساخته شده و همچنین مونتاژ و دمونتاژ کردن آن‌ها نیز بسیار راحت‌تر است. علاوه بر این، حمل سازه‌های خرپایی به محل نصب آسان‌تر از سوله تیرورقی خواهد بود؛ از این رو هزینه‌های جانبی ساخت سازه نیز کمتر می‌شود.